Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaworzynie Śląskiej od pierwszych lat powojennych wpisuje się w karty historii miasta i gminy. Od początku są zawsze tam, gdzie są potrzebni. Nie tylko w przypadku pożarów, ale również tam, gdzie mogą w jakikolwiek sposób pomóc. Angażują się w działania społeczne, oddają krew, prowadzą zbiórki dla schroniska dla bezdomnych zwierząt. Udowadniają, że istnieje wiele form pomocy, a każda z nich jest równie wartościowa i piękna.

Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaworzynie Śląskiej jest nierozerwalnie związana z Zakładami Porcelany Stołowej „Karolina” i Zawodową Strażą Pożarną w Jaworzynie Śląskiej, która powstała zaraz po II wojnie światowej, najprawdopodobniej w 1947 r.

OSP powstała również powstała przy ZPS „Karolina”, prawdopodobnie w latach 1959-1960. Współdziałała z Zawodową Strażą Pożarną, stanowiąc w pewien sposób uzupełnienie jej działań. Pełniła funkcję pogotowia pożarowego na poszczególnych działach zakładu.

Kiedy w 1965 r. Zawodowa Straż Pożarna uległa likwidacji, działalność profilaktyczną i operacyjną przejęła całkowicie OSP. W latach 60. w jej skład wchodziło 16 członków.

Fot. Pierwsi druhowie straży zawodowej przed budynkiem ówczesnej remizy. Mieściła się wówczas w budynku zajmowanym w latach 90-tych przez bar „Pod Filarem”. Fotografia zrobiona w 1947 r.


Bił na alarm na rowerze

W okresie swojej początkowej działalności OSP kilkakrotnie wykazała się zdolnością szybkiego reagowania w sytuacjach zagrożeń, zarówno w ZPS „Karolina”, jak i na terenie miasta. Za udział w działaniach ratowniczych, m.in. w groźnym pożarze w Czechowicach Dziedzicach jednostka została wyróżniona przez Komendę Wojewódzką Straży Pożarnych.

W tym czasie OSP również mocno się rozwijała. W latach 70. liczyła już 30 członków aktywnych. W kolejnych latach stan ten nie uległ zmianie, z tą jednak różnicą, że czynnych członków było 24, natomiast pozostali – seniorzy - byli członkami honorowymi. Duży wpływ na wyposażenie jednostki w sprzęt pożarniczy i uzbrojenie osobiste w tym okresie miało kierownictwo zakładu pracy. Również Komenda Rejonowa Straży Pożarnej sukcesywnie uzupełniała wyposażenie samochodu pożarniczego. Komeda wojewódzka natomiast pozytywnie zaopiniowała przydział motopompy.

W latach 1975-1980 komendantem był Jan Olszański – pracownik zakładu zajmujący się sprawami ochrony przeciwpożarowej. To on jako pierwszy podjął próbę udokumentowania historii organizacji jaworzyńskich strażaków. Po nim funkcję przejął Jan Koryciarz. Warto wspomnieć, że w latach 60. i 70. za alarmowanie strażaków odpowiadał Julian Kurek. Był on jednocześnie członkiem utworzonej w 1955 r. w Zawodowej Straży Pożarnej orkiestry dętej. Strażaków powiadamiał o akcji bojowej, jeżdżąc na rowerze. Za tę funkcję otrzymał w 1977 r. dyplom.

Druhowie OSP przed „babcią”, czyli wozem strażackim. Od lewej: Marian Kozłowski, Janusz Białas, Ryszard Kantorowicz, Hans Besser, Jan Jagieła, Wincenty Offert, w samochodzie za kierownicą Emil Baryski.


W 1985 na wyposażenie OSP Jaworzyna Śląska trafił samochód Star 244, wyposażony już w zbiornik na wodę. Zakupiony został ze środków ZPS „Karolina”. Przekazany początkowo do Komendy Rejonowej Straży Pożarnej w Świdnicy, stamtąd przekazany do gminy Jaworzyna Śląska, po czym zadysponowany do OSP Jaworzyna.

Nowe pokolenie i początki starań o remizę

W latach 90. szeregi jednostki zaczęli zasilać synowie tych, którzy już wcześniej w niej służyli. To pozwoliło odmłodzić jednostkę. Rozpoczęły się także poszukiwania terenu pod budowę remizy. Była to wówczas jedyna jednostka OSP w gminie, która nie posiadała takiego obiektu, ani niezależnego garażu.

Wydarzeniem z tamtego okresu, które szczególnie utkwiło druhom w pamięci, był pożar, jaki w nocy z 9 na 10 listopada 1993 r. wybuchł w mieszkaniu przy ul. 1 Maja. Zginęły wówczas 2 osoby. Cztery lata później, w 1997 r., w czasie powodzi strażacy brali udział w akcjach ratowniczych i zabezpieczających na terenie gminy. W tym samym roku, we wrześniu – jednostka została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

W 1999 prezesem została Natalia Kita. W skład zarządu weszły jeszcze 2 kobiety: Mariola Krejwis-Piasecka jako skarbnik i Dorota Galant jako sekretarz. Nowy zarząd postawił sobie ambitne cele. Już w pierwszych dniach stycznia OSP wzięło udział w VIII finale WOŚP. Cała grupą udali się do stacji krwiodawstwa w Świdnicy i honorowo oddali krew na rzecz potrzebujących.

W 2000 dyrektor Gimnazjum w Jaworzynie Śląskiej Krzysztof Sołtys wystąpił z inicjatywą ufundowania sztandaru OSP. Zaproponował utworzenie Społecznego Komitetu ds. Fundacji Sztandaru. 12 czerwca podczas spotkania ustalono projekt, wykonawcę i termin wręczenia sztandaru. Uroczystość odbyła się 16 września na placu szkolnym przed Gimnazjum nr 1 w Jaworzynie Śląskiej.

Na pierwszym miejscu nowa siedziba

Cały czas trwały starania o pozyskanie terenu pod budowę remizy. Udało się to w 2000 r., gdy kierownictwu OSP przyznano teren po bazie ZGKiM przy ul. Wolności. Rozpoczęły się intensywne przygotowania do opracowania założeń koncepcyjnych dotyczących budowy obiektu.

W 2001 roku po wielu trudnościach wybrano wykonawcę projektu. W sierpniu, staraniem władz jednostki i decyzją zarządu miasta, przyznano pomieszczenie przy ul. Wolności 23A na biuro dla jednostki. To pierwsza siedziba OSP poza zakładem, w którym dalej znajdował się garaż. Udało się wyposażyć biuro w szafę i stoły. Zarząd ZPS „Karolina” wydał zgodę na przekazanie ławek z zakładu. W 2002 r. po rezygnacji Natalii Kity z funkcji (została zastępcą burmistrza) nowym prezesem został Adrian Barnak.

W 2004 r. rozpoczęto budowę remizy. Nieodpłatnie funkcje kierownika zgodził się pełnić Mariusz Gil. Uporządkowano teren po wiacie magazynowej z jednoczesnym usunięciem pozostałości jej konstrukcji, rozebrano komórki i boksy, wykonano prace porządkowe. Rok później wykonano fundamentu budynku, w 2006 r. – zaczęła się budowa parteru. W 2009 r. wykonano piętro i zadaszenie, w 2010 r. – przyłącza wodno-kanalizacyjne. Zakończenie budowy i wyposażenia nastąpiło dopiero w 2015 roku. Gmina podpisała wówczas umowę użyczenia obiektu. Wyposażyła dyżurkę oraz szatnię w meble i szafki ubraniowe. Jednostka zakupiła szafki metalowe oraz regały na sprzęt. Strażacy zyskali upragniony obiekt.

W 2017 r. zakupiono nowy pojazd gaśniczy Mann. Od tamtej pory jednostka ma na wyposażeniu trzy pojazdy. Jest też jedyną jednostką w gminie wodno-ratowniczą. W skład OSP Jaworzyna Śląska wchodzi 33 członków, którzy corocznie odnotowują minimum 100 wyjazdów do różnych wydarzeń.

Od 2021 r. prezesem jednostki jest Mariola Krejwis-Piasecka.